Ochrona roślin
Dzięki zróżnicowanemu dziedzictwu genetycznemu i ciągłej selekcji odmian, kukurydza jest mało wrażliwa na choroby i szkodniki. Konieczne jest jednak wdrożenie pewnych działań profilaktycznych, aby zapobiec szkodom, a w razie potrzeby zastosować skuteczne środki kontroli.
Patogeny - Jakie są główne choroby kukurydzy?
Jakie są główne choroby kukurydzy?
1. Nekroza korzeni może być wywołana przez cały szereg grzybów fitofagicznych (Pythium, Fusarium, Rhizoctonia). Po zaobserwowaniu objawów choroby te można leczyć miejscowo.
2. Helminthosporioza inaczej żółta plamistość liści kukurydzy (Helminthosporium turcicum) – szkody wywoływane przez tą chorobę grzybową mogą prowadzić do straty plonów ziarna rzędu 20 do 50%.
3. Głownia guzowata i głownia pyląca. Te choroby rzadko są szkodliwe, a ich rozprzestrzenienie ogranicza zaprawianie nasion.
4. Rdza, antraknoza, plamistość. Są one zaliczane do chorób liści i rzadziej odznaczają się większą szkodliwością.
Choroby te, oprócz strat w plonach, mogą również spowodować pogorszenie jakości paszy. Grzyby te mogą bowiem wytwarzać mikotoksyny w trakcie rozwoju kukurydzy lub w silosie kukurydzy paszowej. W przypadku silnego zanieczyszczenia mogą mieć poważne skutki dla jakości mleka, a także dla reprodukcji i zdrowia zwierząt hodowlanych.
Aby skutecznie przewidywać i zwalczać te choroby, należy uważnie obserwować pola, by móc określić ryzyko i podjąć wcześniejszą interwencję. Zagospodarowanie resztek po zbiorach jest bardzo ważnym elementem profilaktyki. Resztki te stanowią ognisko korzystne dla rozwoju tych grzybów. W związku z tym można zalecić odpowiednią do potrzeb uprawę gleby. Istotnym elementem jest też dobór odmian. Zaleca się wybór odmian tolerancyjnych i wczesnych, które pozwalają uniknąć okresów narażenia na niektóre z tych chorób.
Szkodniki - Jakie najczęściej zagrażają kukurydzy?
Ptaki, w tym szczególnie krukowate, stanowią dla kukurydzy duże zagrożenie, zwłaszcza od fazy siewu do fazy 6–7 liści. Gdy liczba ptaków jest bardzo duża, szkody mogą być znaczne. Możliwe jest stosowanie nasion zabezpieczonych środkiem odstraszającym. Ważne jest nieprzesuwanie siewu między polami, aby kruki nie ucztowały kolejno na jednej działce po drugiej.
Wiertacze, omacnicowate, mole, sprężykowate, nicienie to owady mogące wyrządzić znaczne szkody, których intensywność zależy od obszaru geograficznego oraz warunków agronomicznych i glebowo-klimatycznych.
Podobnie jak w przypadku chorób, kluczowe znaczenie ma przewidywanie ich wystąpienia poprzez wnikliwą obserwację działek w celu zidentyfikowania owadów i zrozumienia zagrożeń. Ważne jest również dobre zarządzanie okresami między zasiewami, aby wdrożyć odpowiednie metody profilaktyczne, takie jak przyorywanie resztek upraw, intensywne uprawianie gleby lub międzyplony.
W razie potrzeby w trakcie cyklu uprawowego można stosować środki owadobójcze. Zabiegi na materiale siewnym są również niezbędne do zapewnienia ukierunkowanej i skutecznej ochrony.
Do arsenału producentów należy też stosowanie rozwiązań z zakresu biokontroli. Od kilkudziesięciu lat sprawdza się stosowanie kapsułek z poczwarkami kruszynka (Trichogramma spp.). Owady te to „mikro osy”, które składają jaja w jajach omacnicy. Ta metoda biologicznego zwalczanie szkodników jest już dość szeroko rozpowszechnione wśród producentów. Rozwój nowych narzędzi (drony, ciągniki szczudłowe itp.) pozwala na dużą elastyczność stosowania i oszczędność czasu podczas ich rozmieszczania na polu.
Strategie zwalczania chwastów
Na poziomie działki i gospodarstwa zwalczanie chwastów jest bardzo ważne dla zapewnienia wysokich plonów. Należy zauważyć, że kukurydza jest szczególnie wrażliwa na konkurencję ze strony innych roślin. Szeroki rozstaw rzędów sprzyja pojawianiu się chwastów, zwłaszcza na początku rozwoju (między 3 a 10 liściem). Później, gdy rośliny kukurydzy są dobrze rozwinięte, nie przepuszczają już tyle światła, więc chwasty słabiej się rozwijają. Skuteczne odchwaszczanie pomaga również ograniczyć wpływ szkodników i niektórych chorób.
Poszczególne strategie zwalczania chwastów powinny być ukierunkowane: na chwasty jednoroczne lub wieloletnie; trawy lub dwuliścienne. Można rozpocząć już przed siewem i zastosować herbicydy doglebowe, zwalczające kiełkujące nasiona chwastów. W okresie od siewu do wschodów kukurydzy (wczesny okres powschodowy) preferowane są herbicydy wnikające poprzez korzenie oraz poprzez liście. Po wschodach należy stosować herbicydy dolistne o działaniu systemicznym lub zwalczać chwasty mechanicznie.
Stosowanie mechanicznego zwalczania chwastów jest dla producentów rozwiązaniem uzupełniającym, ułatwionym dzięki szerokiemu rozstawowi rzędów kukurydzy. Odchwaszczać można za pomocą takich narzędzi jak pielnik, brona chwastownik lub brona rotacyjna przed wschodami roślin lub po nich. Odchwaszczanie mechaniczne nie sprawdzi się jednak zbytnio przy zwalczaniu chwastów wieloletnich, ponieważ powoduje przecinanie rozłogów lub kłączy bez ich usuwania.
Celem jest zastosowanie integrowanej ochrony. Rozwiązania mechaniczne, biologiczne i chemiczne i nie zastępują się wzajemnie, lecz uzupełniają.
